Mısır Koçan Kurdu ile Nasıl Mücadele Edilir?

Mısır Koçan Kurdu ile Nasıl Mücadele Edilir?

Tamını ve Yaşayışı

Mısır koçan kurdu [Sesamia nonagrioides Lef. S. cretica Led.] kelebeklerinin kanat açıklığı 28-33 mm, vücut uzunluğu 14-17 mm’dir. S.nonagrioides’in ön kanatları genel olarak açık sütlü, kahverengimsi devetüyü rengindedir. S.cretica’nın ön kanatları ise sarımsı ve bej renktedir. Arka kanatları ise gümüşi beyaz veya ipeğimsi beyaz renktedir. Arka kanatlar dışa doğru hafif koyulaşmaktadır. Baş, toraks ve bacaklar toprak rengine kaçan pembe sarı tonda tüylerle kaplıdır. Bazı bireylerde bu renkler kızılımsı kahverengiye kadar dönüşebilmektedir. Erkek kelebeklerde anten taraklı olup, dişide düz ip şeklindedir. Yumurtaları dişiler kümeler halinde bırakmaktadırlar. Yumurtalar ilk bırakıldığında açık krem renginde olup daha sonra koyulaşır. Olgun larvanın boyu ortalama 30-35 mm’dir. Bu dönemde larvaların üst kısmı tipik pembe renkte ve tüysüzdür. Aynı zamanda bu renk alta doğru donuk sarı bir renk alır. Pupa boyları 12-20 mm ve kızılımsı kahverengi renktedir. Kelebekler ilkbaharda, mart sonundan itibaren görülmeye başlarlar. Dişi kelebekler yumurtalarını kümeler halinde yaprak kının gövdeye bakan iç kısmına ve koçan yapraklarının iç yüzüne bırakırlar. Yaprak kınının iç yüzüne bırakılan yumurta kümesi dışarıdan sarımtırak olarak gözükmektedir. Bu dönemde zararlının ana konukçusu olan mısır (zea mays) ve sorgumun (poaceae)  ekimi olmadığından zararlı yumurtalarını buğday bitkilerine veya kanal boylarında su kamışlarına bırakırlar. Bir dişi birkaç kez olmakla üzere 200-350 yumurta bırakırlar. Kelebeklerinin ömrü ortalama 6-7 gündür. Yumurtadan çıkan larvalar toplu halde bulundukları ortamda beslenirler. Larvalar 6-7 gömlek değiştirdikten sonra olgun larva olurlar. Yedinci döneme gelen larvalar genellikle beslenmeden kesilirler ve bulundukları sap ve koçan içinde meydana getirdikleri odacıklarda prepupa dönemine girerler.

Larvaların prepupa döneminde boyları kısalır ve bu kısa dönemden sonra bir gömlek daha değiştirerek pupa olurlar. Pupa süresi sıcaklığa bağlı olarak 7-10 gün arasında değişmektedir. Zararlı kışı genellikle olgun larva halinde ana konukçularının gövdesinde veya koçanlar içinde diyapoz halinde geçirmektedir. Türkiye de Ege bölgesinde 3, Akdeniz bölgesinde 4-5 döl vermektedir.

Zarar Şekli

Larvalar mısır bitkisinin fide döneminden başlayarak yaprak, gövde, koçan ve tepe püsküllerinde beslenerek zarar yaparlar. Mısır bitkisinin helezon dönemlerinde bulaşama olursa, gövde içinde beslenen larvalar, ileride gelişme konisinden çıkacak yaprakları da zarara uğratırlar. Bu gibi mısır bitkilerinde gelişme konisinden yeni çıkan yapraklarda birbirine simetrik yenik delikler görülür. Yapraktaki bu zarar şekli karakteristik olup mısır kurdu zararından kolaylıkla ayrılır. Yaprak kınında 2 gün beslenen larvalar boğum aralarından gövde içine girerler. Burada galeriler açarak beslenmelerine devam ederler. Çıkardıkları dışkıları da girdikleri deliklerden dışarı atarlar. Gövde içinde beslenerek mısır koçanlarına geçerek süt olumdaki danelerinden beslenmeye devam edeler. Burada da çıkardıkları dışkılar bakteri faaliyetlerini artırarak tüm danelerin zarar görmesine neden olurlar. Ayrıca koçan içerisindeki oluşan bakterilerde insan ve hayvan sağlığı için tehlikeler oluşturmaktadır. Bu zararlı ile mücadele yapılmadığı taktirde zarar %80 e kadar çıkmaktadır.

Konukçuları

Mısır koçan kurdunun ülkemizde saptanan en önemli konukçuları ise mısır, süpürgedarısı, sukamışı, kamış veya kargı, çeltik, buğday, arpa, yulaf, kanyaş, hasırotu ve süs bitkilerinden glayöldür.

Doğal Düşmanları

Ülkemizde tespit edilen düşmanlar aşağıda verilmiştir.

Yumurta parazitoitleri:

Telenomus (=Platytelenomus) busseolae  (Hym.: Scelionidae)

Trichogramma evanescens Westw.  (Hym.: Trichogrammatidae)

Larva ve Larva-pupa parazitoitleri

Habrobracon (=Bracon) hebetor Say. (Hym.: Braconidae)

Cotesia ruficrus (Haliday) (Hym.: Braconidae)

Ichneumon sarcitorius L. (Hym.: Ichneumonidae)

Pimpla spuria Grav. (Hym.: Ichneumonidae)

Barichneumon sp.  (Hym.: Ichneumonidae)

Coccygominus (=Pimpla) turionella Bogenschüntz  (Hym.: Ichneumonidae)

Syspasis rufinus Grav. (Hym.: Ichneumonidae)

Conomorium patulum (Walk.) (Hym.: Pteromalidae)

Ayrıca mısır koçan kurdunun doğal düşmanları arasına da örümcekler, karıncalar ve kuşlar da yer almaktadır.

Mücadelesi

Kültürel Mücadele

Hasattan sonra arta kalan sapaları ve kökleri parçalanıp imha edilmeli, tarla derin sürülerek bitki artıklarındaki kışlayan larvalar derine gömülecek suretiyle ergin çıkışları önlenmeli ve ikinci ürün mısırın mümkün olduğunca erkek ekilmesi gerekir.

Biyolojik Mücadele

Türkiye’de yapılan çalışmalar sonucunda Mısır koçankurdu’nun bazı doğal düşmanları tespit edilmiştir. Bunlardan Telenomus busseolae çok etkin bir yumurta parazitoidi olarak belirlenmiştir. Mısır koçan kurdunun doğal düşmanlarının oldugu yerde ilaçlanmaya oldukça dikkat edilmelidir. Doğal düşmanlarına zarar verilmemelidir.

Kimyasal Mücadele

Yapılacak kimyasal ilaçlamada yönetmelik takip edilmelidir. Bilgi almak için bizi her zaman arayabilirsiniz.

 Bilgi almak için;

Tel: 0530 355 64 08

Whatsapp: https://wa.me/qr/VVADU6VEUWO7L1