Kimyon Tarımı Nasıl Yapılır?

Maydonozgiller familyasına ait tek yıllık bir otsu bitki olan kimyonun anavatanı Doğu Akdeniz ve Türkmenistan’dır. Dünya’da en fazla üretimi yapılan ülke Hindistan’dır. Suriye, İran, Pakistan, Fas, Şili, Mısır, Meksika ve Türkiye’de tarımı yapılmaktadır. Ülkemizde üretilen kimyonların büyük bir kısmı ihraç edilmektedir. 

Kimyonun Etken Maddeleri ve Kullanım Alanları Nedir? 

Kimyonun ekonomik olarak kullanılan kısmı meyveleridir. Meyvelerinde;  

Kimyon uçucu yağının ana bileşeni olan αthujenal oranı %30,90-42,52 arasında değişmiş, en yüksek athujenal Egebir 09 çeşidinde saptanmıştır. Kimyona karakteristik kokusunu veren maddeler uçucu yağın aldehitleridir. En önemli bileşeni kumin aldehit olup %25-35 arasında değişim göstermektedir. Kimyon meyveleri öğütülmüş ve bütün olarak değerlendirilir. Gıda, eczacılık, parfümeri ve halk hekimliği alanlarında çok sayıda kullanım alanı bulmaktadır. 

Kimyon Bitkisinin Özellikleri Nedir? 

Boyu 20-40 cm civarında olup, dal uçlarında şemsiye şeklinde çiçekler bulunur. Kimyon bitkisinin meyveleri ise 4-5mm uzunluğa ve 2-3mm genişliğe sahiptir. Meyveler ince uzun, iğ şeklinde ve üzerleri hafif tüylüdür. Uçucu yağın bulunduğu bölge tanelerin üzerindeki kaburgalardır. Tane ağırlığı ise 2.5-5g aralığında değişmektedir.  

Kimyon Bitkisi Yetişmek İçin Nasıl Bir Toprak ve İklime İhtiyaç Duyar? 

Bir uzun gün bitkisi olan kimyon kuraklığa dayanıklıdır. Tohumlarının optimum çimlenme sıcaklığı 8-10 °C olup, en uygun gelişme sıcaklığı 20-22 °C’dir. Yıllık yağışın 350-400 mm olduğu ve bu yağışların yarısını kimyonun gelişme döneminde alan bölgelerde sulanmaksızın tarımı yapılabilmektedir. Kimyon toprak istekleri bakımından fazla seçici değildir. Organik madde ve besin maddesi kumlu-killi, tınlı-kumlu topraklarda iyi gelişme gösterir. Aşırı killi ve nemli topraklar kimyon için uygun değildir. Toprak pH’sı 5-8 arasında olan ve genel olarak nötr yapılı topraklardan hoşlanır. 

Kimyon Bitkisi Ekimi İçin Toprak Nasıl Hazırlanmalıdır? 

Ülkemizde hem yazlık hem de kışlık ekimi yapılabilir. Ege, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde sonbaharda, karasal iklimlerde biraz geç olmak üzere 1 Mart-15 Nisan tarihleri arasında ekim yapılır. Kimyon tohumları küçük, çimlenme gücü zayıf olduğundan tarla hazırlığına özen gösterilmeli ve mümkün olduğunca kesek olmayan bir tarla hazırlanmalıdır. Kök sistemi fazla derine inmediğinden fazla derin toprak işlemesi gerekmemektedir. Kimyon ekimi; tahıl mibzeri ile sıra arası 14-20 cm ve derinliği 2-3 cm olacak şekilde 1-1,5 kg/da tohumluk kullanılarak yapılır. Serpme ekimlerde dekara 2 kg tohum atılmaktadır. Kimyonun, çimlenerek toprak yüzeyine çıkışı ve gelişmesinin ilk devresi çok yavaş olduğundan, yabancı otlarla rekabeti zayıftır. Bu dönemde özellikle yabancı ot mücadelesine dikkat edilmelidir. 

Kimyon Bitkisinin Bakımı ve Yabancı Otlarla Mücadele İşlemi Nasıl Yapılır? 

Kimyon zayıf gelişen, birim alan verimi düşük olan ve kök sistemi fazla güçlü olmayan bir bitki olduğundan, diğer kültür bitkileri kadar topraktan fazla besin maddesi kaldırmaz. Gübreleme toprak analizi sonuçlarına göre yapılmalıdır. Kimyon toprak altı gübresi olarak uygulanmak üzere saf madde olarak dekara 5 kg azot, Fosforlu gübre kök gelişimi ve tohum olgunlaşması üzerine olumlu etki yapmaktadır. Ortalama olarak saf 2-3 kg/da fosfor verilmesi yeterlidir. Yabancı otlarla mücadele ise mekanik yöntemlerle olduğu gibi, son yıllarda herbisitlerle de yapılmaktadır. Otlanma durumuna göre 2-3 kez ot alma yapılır. Birinci ot alma; ekimden 2-2,5 ay sonra, ikinci ot alma birinci ot almadan 15-20 gün sonra yapılır. Kimyon çıkışından sonra yabancı otlara oranla oldukça yavaş geliştiğinden dolayı, bu devrede yabancı ot mücadelesi çok önemlidir. 

Kimyon Bitkisinin Hasat İşlemi Nasıl Yapılır? 

Hasat zamanı bölgenin sıcaklığına bağlı olarak değişir. Sıcak yerlerde erken, serin yerlerde hasat zamanı geçtir. Hasat erken yapıldığı takdirde kalitesiz tohum hasadı yapılacak, geç kalındığı zamanda tohum kaybı olacaktır. Dolayısıyla ne kalitesiz tohum hasadı ne de tohum kaybına sebep olmayacak şekilde hasat zamanı belirlenmelidir. Bunun için, tarla olgunluk döneminde sık sık gezilir. Çiçek kümelerindeki kimyon meyvelerinin yeşilden kahverengine dönmeye başladığı devreyi yakalamak ve hemen hasadı yapmak gerekir. Kimyon tohumları geç hasatta dökülme gösterir ve tohumlar esmerleşir kalite düşer. Hasadın sabah erken saatlerde yapılması tohum dökülmesi önler. Hasat ağırlıklı olarak elle yapılır. Yalnız makinalı hasatta yapılmaktadır. 

Kimyon Bitkisinin Kurutma İşlemi Nasıl Yapılır? 

Elle hasat edilen kimyon demetler halinde bir müddet kurutulduktan sonra harman yapılır. Uzun süreli depolamada %8-10 nem geçmemesi, depo nispi neminin %50 az olması ve tohumların ışık görmemesi gerekir. Kimyon dekara verim ekolojik koşullara, yetiştirme tekniğine ve kullanılan tohumluğun kalitesine bağlı olarak 45-90 kg/da arasında değişmektedir. 

Bilgi almak için;

Tel: 0530 355 64 08

Whatsapp: https://wa.me/qr/VVADU6VEUWO7L1