Ayçiçeğinde Çayır Tırtılı Lepidoptera: Pyralidae

Ayçiçeğinde Çayır Tırtılı Lepidoptera: Pyralidae

Tanım ve Yaşayışı

Çayır tırtılı [Loxostege stictical L.]. ergini, kanatların üzerinde beyaz sarı renkli çizgi ve lekeler olan açık, kahverengi bir kelebektir. Vücut uzunluğu 10 – 12 mm, kanat açıklığı 19 – 26 mm’dir. Dinlenme anında abdomen ucu dişilerde kanatlar altında kalmakta, erkeklerde ise açıkça görülmektedir. Oval şekilli ve parlak olan yumurta önce şeffaf ve renksiz olup, daha sonra portakal sarısı, larvanın çıkışına yakın griye döner. Yumurtalar 0,8 – 1,0 mm boyutunda olup, 2 -20 tanesi bir arda bırakılır.

Zararlının 5 larva dönemi vardır. Birinci dönem larva boyu 1,5 – 2,5 mm, son dönemde ise 18 – 25 mm’dir. Olgun larva siyaha yakın yeşil renkli olup, sırt ve yanlarında boydan boya uzanan açık ve koyu çizgiler vardır.

Pupa 8 – 13 mm uzunluğunda ve 3 – 4 mm genişliğindedir. Toprakta silindirik ve içi ağ ile örülü bir kokon içinde bulunur.

Kışı pupa kokon içinde olgun larva olarak toprağın 5 – 7cm derinliğinde geçirir. İlkbahar a girerken pupa olur. Pupa süresi 14 – 18 gün olup bunun ilk 4 – 5 günü prepupa süresidir. İlk ergenler nisan ortasında uçmaya başlar. Gece aktif olup gündüz hareketsizdirler. Polen tozu ve nektarı ile beslenen dişiler iki hafta kadar yaşar ve bir dişi 60 – 400 yumurta bırakırlar. Yumurtalar özellikle sirken (Chenopodium spp.) ve diğer yabancı ot yapraklarının alt yüzüne bırakırlar. Yumurtalar 2 – 10 gününde (genellikle 4 – 6 gün sonra) açılır. Yumurtalar çıkan larvalar bitkiler üzerinde beslenmeye başlar. Larva 1 – 2 gömlek değiştirdikten sonra kültür bitkisine geçer, burada oburca beslenerek yaprakların sadece damarlarını bırakır. Popülasyonun yüksek olduğu yerlerde tüm yeşil aksam zarar görür.

Olgunlaşma larva pupa dönemi geçirmek üzere toprağa iner. Besin ve iklim şartlarına göre larva dönemi 14 – 22 gün sürmektedir. Bir yılda 2 – 5 döl veririler.

Zarar Şekli, Ekonomik Önemi ve Yayılışı

Bitkilerin yaprak, tomurcuk ve çiçek yapraklarını yiyen larvalar, salgın yıllarında bitkiler tamamen yapraksız bırakabilirler.

Konukçuları

Polifag bir zararlı olup, 40 familyaya ait 150’den fazla bitki türü konukçusudur.

Doğal Düşmanları ve Etkinlikleri

Doğal düşmanı bilinmemektedir.

Mücadelesi

Kültürel Önlemler

Bu zararlı ile mücadele kültürel önlemler çok önemlidir. Bu önlemlerden çayır tırtılı daha sık ve büyük sorunlar neden oldugu ülkelerde bile önemli bir problem olmaktan çıkmıştır. Bu önlemler;

-          Sonbahar tarlalar derin sürülmelidir. Böylece pupa kokalarının bir kısmı derine düşerek toprak yüzeyine çıkamazlar. Bir kısmı da toprak üstünde kalarak kuşlara yem olmakta ve soğuk zararından etkilenmektedirler.

-          İlkbaharda yabancı ot mücadelesi yapılmalıdır. Böylece yabancı otlara bırakılmış yumurtalar ve larvalar yok edilmiş olurlar. Kültür bitkilerinde de yabancı ot mücadelesinin sürdürülmesi aynı faydayı sağlayacaktır.

-          Yonca, tırfıl ve üçgül gibi yem bitkilerinin erken biçilmesi de popülasyonun kırılması bakımından önemlidir.

Kimyasal Mücadele

Kimyasal İlaçlama

Bir bitkide 3 – 5 adet larva veya metrekarede 20 adet larva saptandığında mücadeleye başlanmalıdır. Mücadele en geç üçüncü dönem larvalara karşı yapılmalıdır. Dördüncü ve beşinci dönemde mücadelede başarısı zordur. Kullanılacak olan ilaçların güncel etkin maddesi için tarım bakanlığı bitki koruma ürünleri takip edilmelidir. İlaçlama da hidrolik tarla pülverizatörü, sırt pülverizatörü ya da sırt atomizörü kullanılmalıdır. İlaçlama sabah erken saatte ya da akşam geç saatte rüzgârsız bir havada ilaçlama yapılmalıdır. İlaçlamada yaprakların alt yüzeylerini de kaplayacak şekilde yapılmalıdır. Eğer bölgede arı var ise arıların aktifliğinin en az olduğu saat seçilmeye özen gösterilmelidir.

Kullanılacak olan ilaçların etkin maddesi

Bilgi almak için;

Tel: 0530 355 64 08

Whatsapp: https://wa.me/qr/VVADU6VEUWO7L1